انواع مزاج های چهارگانه
انواع مزاج های چهارگانه ،مزاج در طب سنتی ایران، مفهومی کلیدی در تعریف سلامت و بیماری انسان است. مزاج و در صد ترکیبی هیچ دو انسانی با یکدیگر یکسان نیست. همان طور که اثر انگشت هیچ دو فردی یکسان نیست. در مبانی طب سنتی ایران، هر ماده خوراکی اعم از غذاها . داروها نیز دارای مزاج خاصی هستند. که با توجه به نحوه تأثیر خود در تعامل با بدن مصرفکننده قرار میگیرند. بر این اساس تمامی موادی که مورد مصرف انسان قرار میگیرند.از دید حکما غذاها علاوه بر تأمین سوختوساز بدن، آثار منفی و مثبت بر اعضای مختلف بدن دارند. و جسم و روان شخص را تحت تأثیر قرار میدهند.
انواع مزاج
انواع مزاج های چهارگانه ،صفرا، دم، بلغم، و سودا اخلاط اربعه گفته میشود. این اخلاط اربعه نیز مانند عناصر چهارگانة طبیعت، ویژگیهایی از حیث گرمی، سردی، رطوبت، و خشکی دارند. صفرا گرم و خشک، دم گرم و تر. بلغم سرد و تر و سودا سرد و خشک است.بدین ترتیب از برایند اخلاط چهارگانه در بدن آدمی، مزاجهای متفاوتی پدید میآید.پس بدین ترتیب انواع مزاج را میتوان به شکل ساده و به صورت ذیل تعیین کرد.عناصر چهارگانه (ارکان اربعه)، شامل آب، باد، خاک و آتش هستند. از واکنش این چهار عنصر دو نتیجه حاصل میشود:
۱. مزاج معتدل.۲. مزاج نامعتدل
همچنین گرمی، سردی، تری و خشکی مزاج حاصل قوای اولیه عناصر است.۱. مزاج گرم (آتش).۲. مزاج سرد (خاک).۳. مزاجتر (آب).۴. مزاج خشک (باد).
مزاج گرم و خشک (صفراوی)
دارای مزاج گرم و خشک هستند. چهره و سفیدی چشم آنها کم یا زیاد به زردی میزند. دهان و بینیشان خشک است و زبانشان خشک و زبر و گاهی تلخ میشود. عطش این افراد، زیاد و اشتهایشان کم است. لاغر هستند و مطالب را سریع درک میکنند. تحریکپذیرند و زود عصبانی و مضطرب میشوند. پوستشان گرم و خشک و بیحالت است. دور چشمشان (به علت از دست دادن رطوبت) گود میافتد. از هوای خنک لذت میبرند و در هوای گرم اذیت میشوند. گرمی و خشکی در این افراد در فصل تابستان شدت مییابد. سریع راه میروند، سریع و جویده حرف میزنند. و معمولا عجول هستند. افراد صفراوی مزاج در سن جوانی دچار بیشترین مشکلات در سلامت خود میشوند.بهخصوص بیشتر این مشکلات در فصل تابستان بروز میکند.
مزاج گرم و تر (دموی)
مزاج این افراد گرم و تر است و رنگ چهرهشان قرمز و هیکلشان درشت و چارشانه هستند. سر و اندامهایشان سنگین است. و معمولا کسل هستند و خواب زیاد و سنگینی دارند. و در فصل بهار این حالت تشدید میشود. دهاندره، کش و قوس بدن و کشیدن دستها به اطراف جزو عاداتشان است. این افراد معمولا قوی، خوشاخلاق و اهل بگو و بخند هستند. و در دیگران ایجاد نشاط میکنند. شجاع و فرمانبردار هستند. ولی مطالب جدید را خوب درک نمیکنند. و زود فراموش میکنند. مزه دهان آنها شیرین و پوست و زبان و چشمشان قرمز است. خونریزی از نقاط مستعد مثل بینی و لثه در آنها شایع است. محل فصد و حجامت آنها خارش پیدا میکند. در فصل بهار این علائم بیشتر مشاهده میشود.
مزاج سرد و خشک (سوداوی)
مزاج این افراد سرد و خشک است. چهره این افراد، تیره و پوستشان، خشک و بیطراوت است. سیاهی خون و غلظت آن از علائم دیگر آنهاست. زیادی فکر و خیال و نگرانی نسبت به آنچه که در اطرافشان میگذرد و خوابهای آشفته و تیره و تار، از مشکلات این افراد است. به علت سرعت فکر بین این افراد، شاعران و هنرمندان بیشتری یافت میشود، ولی در صورتی که روش زندگی و تغذیه این افراد اصلاح نشود، دچار مشکلات روانی جدی میشوند. افسردگی و گوشهگیری و کم جوشیدن با دیگران، یکی دیگر از خصوصیات افراد سوداوی است.
سوزش سر معده و زیر جناغ، گرفتگی در عضلات پشت ساق پا، گرفتگی در ناحیه گلو (به صورتی که دائما احساس میکنند حلقهای از داخل گلویشان را گرفته است)، اشتهای کاذب و خردهخواری، پرمویی و بروز لکههای تیره در پوست در این افراد شایع است. این افراد در فصل بهار از وضعیت تعادل بهتری برخوردار میشوند و در فصل پاییز بیماریهایشان شدت پیدا میکند.
مزاج سرد و تر (بلغمی)
این افراد چهره سفید دارند. پوست آنها سرد، نرم و شفاف است. ولی گاهی اوقات به علت رطوبت زیاد، پوستشان در ناحیه زیر چشم و زیر گلو دچار چینخوردگی میشود. آب دهان زیاد، کمی تشنگی و عطش، نرم بودن گوشت اندامها، تنبلی. آروغ ترش و ریفلاکس (بازگشت مواد و اسید از معده به مری) از علائم دیگر افراد بلغمی است. حرکات این افراد کند است و حوصله انسان از پرحوصلگی آنها سر میرود. آرام حرف میزنند. و در راه رفتن معمولا عقب میمانند .و زود خسته میشوند. ماست و دوغ و سردیجات، آنها را اذیت میکند. خوشخوابی، کندفهمی، افت حافظه، کمرنگی ادرار صبحگاهی و زبان نرم با پرزهای تحلیلرفته و گاهی پوشیده از بار سفید از علائم افراد این گروه است. در فصل زمستان بیماریهای بلغمی شدت مییابد.
ارتباط با ما
با آروزی اوقاتی خوش و سلامتی برای تمام هموطنان ،شرکت ایپک ارائه دهنده سرویس های پذیرایی درخدمت شما عزیزان هستیم.
با شماره 09129724226 و 02634457718 تماس حاصل فرمایید تا همکارانمان شمارا راهنمایی کنند .
منبع :ایپک باکس
- ۹۹/۰۸/۲۵